недеља, 18. јул 2021.

ВИТЛЕЕМ ВО ТОПАНА

 

Skopje, 2014 berš, 70 riga, čhib: romane = makedonsko

 Скопје, 2014 година, 70 страни, јазик: ромски = македонски

Ispoved na zrelo doba

Na prv pogled koga }e se vidi naslovot se postavuva pra{aweto kakva vrska ima Vitleem so Topaana, no vedna{ so prvata pesna, poetot Jusuf Sulejman go dava odgovorot, so negov specifi~en stil i jazik:

"Ako mo`e{ da zbori{, // ka`i!... // A jas, // se pra{uvam sebe i tebe... // Vredi li, {to dojde, {to se rodi"

Na kogo niz stihovite mu go postavuva pra{aweto poetot?

Ako malku pove}e se zadlabo~ime vo rakopisot, }e vidime deka toa pra{awe e postaveno na zemnoto i vselenskoto postoewe na ~ove~kiot rod, za koe postoewe vo veruvaweto na Romite postojat silni predanija. Pa taka, sekoga{ koga vselenskoto }e se obide da gi popravi ne{tata na zemja, toga{ toa se ra|a vo najsiroma{niot i najugneteniot narod.

"Gi podadov svoite race   // od niv da ti iskovam krilja // na lebed za site... // A tie te okovaa na sramnata // Golgota // na `ivotot."

Vremeto e najgolemata konstanta na zemjata so svojata minlivost i menlivost na na~inot na `iveewe, no kaj Romite sé ostanuva isto, nivniot kosmopolitizam i `elba za zaedni{tvo gi nadminuva site narodi. Razvojot na ~ove{tvoto ne gi dopira, i pokraj site obidi i napori tie ostanuvaat marginalizirani. Vo Vitleem gi ubivale decata, vo Topaana ja ubivaat slobodnata misla koja treba da rodi suveren gra|anin na noviot milennium, kakva e razlikata.

"arenata // vratata na minatoto ja otvara, // sega{nosta da vleze vo yidinite // na utre{ninata"

dodeka

"Pogazeniot jazik // nenasitno gi otvara na svetlinata portite // so dlanki od `elezo gi ru{i totemite,"

No vo ova vreme na promeni pome|u dva milenijuma општо земено на Земја, povtorno doa|aat na vlast starite "sve{tenici", no sega vo forma na lokalni maharaxi, politi~ari... Lojalni na bilo koja i bilo kakva vlast od koja samo tie }e imaat li~na korist.

"[epotlivi gromotari na tiwa bazdat, // jaguli ne se! // Larvi ili mr{ojadni ~akali, // i tie ne se! // Kodo{i... // Kodo{i..."

Tokmu toa e edna od pri~inite {to kaj Romite ni{to od izvorniot civilizaciski kôd do den denes ne e zapi{ano od samite Romi, bidej}i ako bide zapi{ano toa nivno poznanie za prirodnosta na `iveeweto na ~ove~kata rasa, toga{ spored poetot i narodnoto veruvawe bi trebalo: // "arenata vo sinxiri da se izodi vo gallop // za da od korenot na praskite // se izdvojat crvite", a potoa da se: "rascuti Neboto // na gola crna Zemja da se ispravi sé!" ^ekaj}i go toa ispravawe na ne{tata na zemja, ispravawe vo koe go potro{i najgolemiot del od svojot `ivot, poetot za sebe i svojot narod veli:

"Otvori gi o~ite... // razdenuvawe, // razdenuvawe, // dodeka muzite na kontejnerot // ne ti go zatvorile horizontot,

obid napravi, razbudi se!"

Razbuduvaweto na ovoj drеven narod ako se slu~i na vreme, vreme na novata globalizacija na narodite, bez tie da bidat asimilirani vo nekoja neidentifikuvana masa, celoto ~ove{tvo }e mo`e da napravi:

" eden skok so kow bez potkovici // pred otvorenoto nebo so yvezdi."

Dali toj skok }e se slu~i, pa planetata Zemja }e stane vistinska tatkovina na Romite, ili i ponatamu posilnite, pomnogubrojnite i pobogatite, }e mo`at da go uni{tat veruvaweto, da se otka`at od vistinata deka planetata Zemja im pripa|a i na Romite kako nivno vremeno ogniшte za koe poetot }e re~e:

"...ogni{te // notarite te zapi{ale i otpi{ale..."

Vo toj slu~aj, nesomneno treba da se povikame na edno staro romsko narodno veruvawe, deka, vo odreden mig }e se otvori neboto i zemjata i site strani na svetot za da i Romite ja najdat svojata vistinska tatkovina vo koja }e bidat suvereni gra|ani, de jure i de fakto, a so niv i samiot poet.


Нема коментара:

Постави коментар